Ἐπί τῇ ἐπετείῳ τῆς 28ης Ὀκτωβρίου 1940, καλό θά εἶναι νά θυμηθοῦμε, ὅτι ἑλληνικά φορτηγά πλοῖα εἶχαν συμμετοχή στήν ἐπιχείρηση ἀποχώρησης τῶν Συμμαχικῶν Δυνάμεων στήν Δουνκέρκη (Μάιος 1940), στίς ἐπικίνδυνες νηοπομπές γιά τόν ἐφοδιασμό τῆς ΕΣΣΔ, στό Μουρμάνσκ (1941-1944), ἀλλά καί στήν ἀπόβαση στήν Νορμανδία (Ἰούνιος 1944), ὅπου ἔγειρε ὁριστικά ἡ πλάστιγγα ὑπέρ τῶν συμμαχικῶν μας δυνάμεων.
Νά μήν ξεχνᾶμε ὅτι τήν πρώτη ἡμέρα τοῦ πολέμου βυθίσθηκε τό φορτηγό «Ἰωάννης Καρρᾶς», στό λιμάνι Γκντύνια τῆς Πολωνίας, παρ’ ὅτι ἡ Ἑλλάς δέν εἶχε ἐμπλακεῖ στόν πόλεμο. Νά μή λησμονοῦμε ὅτι κατά τόν Πόλεμο τῶν Ὠκεανῶν, τό Ἑλληνικό Ἐμπορικό Ναυτικό σχεδόν ἀφανίστηκε, καθώς ἀπό τόν Σεπτέμβριο τοῦ 1939 μέχρι τόν Μάρτιο τοῦ 1945 εἴχαμε ἀπώλεια 429 πλοίων χωρητικότητας 1.346.500 τόνων, χωρίς νά ὑπολογίζονται σέ αὐτά τά 150 ἑλληνόκτητα ὑπό ξένες σημαῖες πού συμμετεῖχαν σέ πολεμικές ἐπιχειρήσεις. Ὅτι 334 πλοῖα χάθηκαν ἀπό πολεμικές αἰτίες, ὅτι ἔχασαν τήν ζωή τους σέ πλοῖα ἀπό πολεμικές αἰτίες 2.150 Ἕλληνες ναυτικοί, ἐκτός πλοίων ἀπό διάφορες πολεμικές αἰτίες 850 νεκροί καί σέ αὔτανδρες ἀπώλειες 18, σύνολο 3.018. Νά μήν λησμονοῦμε ὅτι εἴχαμε 2.500 τραυματίες, ἀπό τούς ὁποίους 2.000 ἔμειναν ἀνάπηροι, 645 αἰχμαλωτίστηκαν, ἐνῷ 150 παρεφρόνησαν ἀπό τήν φρίκη τοῦ πολέμου.
Οἱ Ἕλληνες ναυτικοί πληροφορήθηκαν τήν κήρυξη τοῦ Ἑλληνοϊταλικοῦ Πολέμου τό ἀπόγευμα τῆς 28ης Ὀκτωβρίου 1940, ἀπό ἔκτακτο δελτίο τῆς Ἑλληνικῆς Ἐκπομπῆς τοῦ BBC, πού μετέδιδε τό Μήνυμα τῆς Ἑλληνικῆς Κυβερνήσεως: «Κατ’ ἐντολήν τῆς Ἑλληνικῆς Κυβερνήσεως ἅπαντα τά εἰς τόν Εἰρηνικόν εὑρισκόμενα φορτηγά, ἐάν μέν κατευθύνονται πρός τήν Ἀμερικήν νά συνεχίσωσι τόν πλοῦν των, ἐάν δέ πλέουν πρός τήν Ἀσίαν νά ἀλλάξουν πορείαν καί νά πλεύσουν πρός Βρεταννικόν ἤ Ὁλλανδικόν λιμένα ἤ λιμένα τῶν Ἡνωμένων Πολιτειῶν ἤ ἀνήκοντα εἰς ταῦτα. Τά εἰς τόν Ἀτλαντικόν εὑρισκόμενα ἑλληνικά φορτηγά ἐάν μέν κατευθύνονται πρός δυσμάς, νά συνεχίσουν τόν πλοῦν των, ἐάν δέ πρός ἀνατολάς νά πλεύσουν πρός Βρεταννικόν λιμένα. Τά ἑλληνικά πλοῖα δέον νά μήν πλεύσουν εἰς λιμένας Γαλλικούς ἤ Γαλλικῶν ἀποικιῶν».
Τότε, ἐκδόθηκαν καί δημοσιεύθηκαν αὐθημερόν (28/10/1940) στήν Ἐφημερίδα τῆς Κυβερνήσεως ὁ Α.Ν. 2606/1940, πού ἔθετε τήν χώρα σέ κατάσταση πολιορκίας, ὁ Α.Ν. 2609/1940, πού παρεῖχε ἐξουσιοδότηση στόν Ἕλληνα πρέσβη στό Λονδῖνο νά προβαίνει σέ ἐπιτάξεις καί ναυλώσεις ἑλληνικῶν πλοίων καί ὁ Α.Ν. 2669/1940, πού παρεῖχε ἐξουσιοδότηση στόν ὑπουργό Ἐμπορικῆς Ναυτιλίας νά θέτει σέ ἐπιστράτευση τούς ναυτικούς. Τότε, ἡ Κυβέρνηση συμφώνησε μέ τούς Βρεταννούς γιά συλλογική χρονοναύλωση τοῦ ἑλληνικοῦ ποντοπόρου ἐμπορικοῦ στόλου μέχρι τό τέλος τοῦ πολέμου.
Στήν Ἀθήνα ἡ Ἕνωσις Ἑλλήνων Ἐφοπλιστῶν ἔκαψε ὅλα τά ἔγγραφα βάσει τῶν ὁποίων θά μποροῦσε ὁ κατακτητής νά γνωρίζει τά στοιχεῖα κάθε ἑλληνικοῦ πλοίου καί ταυτοχρόνως δημιουργήθηκε στό Λονδῖνο ἡ Ἑλληνική Ἐπιτροπή Ναυτιλιακῆς Συνεργασίας, γνωστή ὡς «Committee», ἡ ὁποία λειτουργεῖ μέχρι καί σήμερα.
Ἐλάχιστοι θά θυμηθοῦν αὐτές τίς ἡμέρες τήν προφορά τῆς Ἑλληνικῆς Ἐμπορικῆς Ναυτιλίας, ἡ ὁποία «ἀνεστήθη» καί μεγαλούργησε μέ τά περίφημα μεταπολεμικά «Λίμπερτυ», τά ὁποῖα δέν χαρίσθηκαν, ἀλλά πωλήθηκαν ἀπό τούς Ἀμερικανούς στούς Ἕλληνες ναυτίλους. Ἔτσι, γιά νά μήν λησμονοῦμε τήν πραγματική Ἱστορία…
